25 marca 2024

Wady i zalety układu częściowego

Uwagi ogólne

Regułą obowiązującą w postępowaniu restrukturyzacyjnym, jest uniwersalność układu. Co do zasady, układ wiąże wszystkim wierzycieli, których wierzytelności według ustawy są objęte układem, chociażby nie zostały umieszczone w spisie wierzytelności. Regulacja dotycząca układu częściowego, umożliwia dłużnikowi złożenie propozycji układowych dotyczących jedynie tych zobowiązań, których restrukturyzacja ma zasadniczy wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Zawarcie układu częściowego jest dopuszczalne w postępowaniu o zatwierdzenie układu oraz w przyspieszonym postępowaniu układowym.

Wady i zalety układu częściowego

Główną zaletą układu częściowego jest możliwość zaangażowania w postępowanie restrukturyzacyjne tylko niektórych wierzycieli. Często zdarza się, że dłużnicy posiadają problemy z regulowaniem tylko części zobowiązań. W takim wypadku, zawarcie tzw. układu generalnego może okazać się rozwiązaniem niecelowym, a nawet zaszkodzić procesowi naprawy[2]. Korzystną alternatywą może być właśnie układ częściowy, w którym ciężar negocjacji i ustaleń w zakresie propozycji układowych zostanie ograniczony. Konsekwencją objęcia układem jedynie niektórych wierzytelności są również niższe koszty wykonania układu. Ponadto w ramach układu częściowego możliwe jest objęcie nim wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo nawet bez ich zgody. Opisana możliwość występuje w przypadku złożenia propozycji zapewniających pełne zaspokojenie bądź zaspokojenie w zakresie nie niższym niż w przypadku dochodzenia przez wierzyciela zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia.

Należy podkreślić, iż uzyskanie większości głosów pozwalającej na przyjęcie układu częściowego, jest zadaniem trudniejszym niż w przypadku układu generalnego. Na gruncie układu częściowego większość wierzycieli, którzy oddali ważny głos za układem, powinna reprezentować łącznie dwie trzecie sumy wierzytelności przysługującej wierzycielom objętym układem częściowym i uprawnionym do głosowania. Z perspektywy opisanego wymogu, oznacza to, iż w praktyce nieoddanie głosu przez wierzyciela, jest równoważne z oddaniem głosu przeciwko przyjęciu układu.

Co istotne, dłużnik nie może zupełnie dowolnie określić wierzytelności, które zostaną objęte układem częściowym. Wyodrębnienie wierzycieli odbywa się w oparciu o obiektywne, jednoznaczne i uzasadnione ekonomicznie kryteria dotyczące stosunków prawnych wiążących wierzycieli z dłużnikiem, z których wynikają zobowiązania objęte propozycjami układowymi. Ponadto kryteria te nie mogą mieć na celu pominięcia wierzyciela przeciwnego zawarciu układu częściowego. Cechy stanowiące podstawę wyróżnienia powinny być związane z relacją prawną i ekonomiczną pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami.

Podsumowanie

Układ częściowy pozwala na zrestrukturyzowanie wierzytelności, które mają zasadniczy wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa przedsiębiorcy. Stanowi odpowiednią opcję dla podmiotów, które mają trudności z obsługą jedynie części zobowiązań. Jednocześnie, sformułowanie kryteriów według których wyodrębnieni zostaną wierzyciele objęci układem częściowym, a także dokonanie odpowiedniego podziału na grupy wierzycieli i przygotowanie propozycji układowych nie jest zadaniem łatwym. Należy również mieć na uwadze, iż wymogi dotyczące przyjęcia układu częściowego są bardziej rygorystyczne niż w przypadku układu generalnego.