Pre-pack czyli przygotowana likwidacja

Uwagi ogólne

Instytucja przygotowanej likwidacji została przewidziana przez ustawodawcę, m.in. aby umożliwić utrzymanie ciągłości działalności przedsiębiorstwa, podlegającego likwidacji w ramach postępowania upadłościowego. Pre-pack można opisać jako instrument pozwalający na sprzedaż przedsiębiorstwa (również jego zorganizowanej części bądź składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa) nabywcy, który posiada zasoby oraz środki, aby operatywnie nim zarządzać. Gwarantuje zachowanie przedsiębiorstwa upadłego w znaczeniu przedmiotowym, usprawnia proces likwidacji, a także zapewnia zaspokojenie wierzycieli niewypłacalnego dłużnika na wyższym poziomie.

Art. 491[2] ust. 1a Prawa upadłościowego wprowadza możliwość złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątku o znacznej wartości, w ramach tzw. upadłości konsumenckiej.

Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży

W ramach przygotowanej likwidacji, umowa sprzedaży zostaje zawarta przez Syndyka z inwestorem na warunkach określonych w postanowieniu sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży. We wniosku o zatwierdzenie warunków, wskazać należy przede wszystkim nabywcę oraz cenę. Ponadto powinien on zawierać opis i oszacowanie sporządzone przez biegłego sądowego, aby zapewnić realia uczciwej transakcji, dokonanej na podstawie wyceny sporządzonej przez profesjonalistę. Warunki sprzedaży mogą być również określone w złożonym projekcie umowy, co uznać należy za słuszną praktykę. Ustawa nie wyklucza nabycia przedsiębiorstwa przez podmiot powiązany. W takim wypadku, sprzedaż następuje wyłącznie po cenie nie niższej niż cena oszacowania. Jeżeli złożone zostaną co najmniej dwa wnioski, przeprowadza się aukcję pomiędzy nabywcami w celu wyboru najkorzystniejszych warunków sprzedaży.

Złożenie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży wiąże się z ustanowieniem przez Sąd tymczasowego nadzorcy sądowego albo w celu oceny wniosku. Sporządza on sprawozdanie obejmujące w szczególności informacje na temat stanu finansowego dłużnika, rodzaju i wartości jego majątku oraz przewidywanych kosztów postępowania upadłościowego oraz innych zobowiązań masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji na zasadach ogólnych, a także inne informacje istotne dla rozpoznania wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży.

Co istotne, Sąd powinien uwzględnić przedłożony wniosek, jeżeli określona w nim cena jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji w takim trybie. Zatwierdzenie warunków sprzedaży może również mieć miejsce, jeżeli cena jest jedynie zbliżona do wspomnianej wyżej kwoty, a dodatkowo przemawia za tym ważny interes publiczny lub możliwość zachowania przedsiębiorstwa dłużnika.

Decyzja Sądu w tym przedmiocie zapada w postępowaniu o ogłoszenie upadłości wraz z postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, a zatem jeszcze przed właściwym postępowaniem upadłościowym. Postępowanie o ogłoszenie upadłości trwa zwykle ok. 3 miesiące. Syndyk zawiera umowę przeniesienia własności nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia stwierdzenia prawomocności postanowienia sądu o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, chyba że zaakceptowane przez Sąd warunki umowy przewidywały inny termin.

Koszt

Aby możliwe było rozpoznanie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży, złożony musi zostać wniosek o ogłoszenie upadłości, który podlega opłacie stałej w wysokości 1.000 zł, a w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej – 30 zł. Jeżeli wnioskodawcą nie jest konsument, wiąże się to także z obowiązkiem uiszczenia zaliczki na poczet wydatków w toku postępowania, w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego – obecnie 7.462,25 zł.

Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży nie podlega opłacie. Obligatoryjnie załącza się do niego wycenę biegłego sądowego, należy mieć więc na uwadze konieczność poniesienia kosztu jej sporządzenia.

Podsumowanie

Sprzedaż przedsiębiorstwa (czy majątku o znacznej wartości, np. domu) w ramach pre-packu ma skutki sprzedaży egzekucyjnej, co oznacza, iż inwestor nabywa przedmiot umowy bez jakichkolwiek obciążeń oraz zobowiązań (w tym wygasają hipoteki). Ponadto likwidacja przebiega szybciej, a zaspokojenie wierzycieli jest co do zasady pełniejsze, niż w wariancie przeprowadzenia jej na zasadach ogólnych. Nie można również pominąć faktu, iż przedsiębiorca ma wpływ na treść warunków umowy oraz na wybór nabywcy. Jak już uprzednio wskazano, kupującym może być podmiot powiązany z dłużnikiem. Złożenie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w tzw. upadłości konsumenckiej, jest zatem atrakcyjnym rozwiązaniem dla osób, które chciałyby aby członek rodziny nabył określony składnik ich majątku. Co więcej, zachowanie przedsiębiorstwa może ochronić miejsca pracy uprzednio w nim utworzone. Tym samym, przygotowaną likwidację należy uznać za instrument zapewniający szerokie spektrum korzyści.